LLM คืออะไร (แบบสั้นเข้าใจง่าย)

LLM คือโมเดลปัญญาประดิษฐ์ที่ “อ่าน–สรุป–เขียน–โต้ตอบ” ได้เหมือนภาษามนุษย์ ถูกฝึกจากข้อความจำนวนมหาศาลเพื่อคาดเดา “คำถัดไป” จึงทำงานได้หลากหลาย: เขียนคอนเทนต์ ตอบแชทลูกค้า สรุปเอกสาร แปลภาษา วิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้น ไปจนถึงช่วยเขียนโค้ด

หลักการคร่าวๆ

• ข้อความถูกแปลงเป็น โทเคน (token) → โมเดลใช้กลไก Attention เพื่อดูความเชื่อมโยงของคำ
• Pretraining เรียนรู้ภาษาโดยรวม, Instruction tuning เรียนรู้การทำตามคำสั่ง
• ตอนใช้งาน (Inference) เราส่ง “พรอมป์ต์” เข้าไป โมเดลจะคาดเดาคำตอบตามบริบท

ใช้ LLM ทำอะไรในธุรกิจได้บ้าง

• มาร์เก็ตติ้งคอนเทนต์: ไอเดียโพสต์/บทความ/แอดคอปปี้/คีย์เวิร์ดเบื้องต้น
• ดูแลลูกค้า: แชทบอทตอบคำถามจากเอกสารบริษัท (คู่มือ/ราคา/นโยบาย)
• เซลส์/พรีเซลส์: เขียนอีเมลตอบลูกค้า สรุปบรีฟ ทำสคริปต์โทร
• ปฏิบัติการ: สรุปประชุม ทำเช็กลิสต์งาน แปลงไฟล์/สกัดข้อมูล
• วิเคราะห์เบื้องต้น: สรุปรีวิวลูกค้า หาเทรนด์คำถามที่พบบ่อย

RAG vs Fine-tune เลือกแบบไหน

• RAG (Retrieval-Augmented Generation): ให้โมเดลดึงข้อมูลจากฐานความรู้ของเรา (เช่น PDF/ฐานความรู้/เว็บไซต์) แล้ว “อ้างอิง” มาตอบ
  • ใช้เมื่อ: เนื้อหาต้องอัปเดตบ่อย ต้องการอ้างอิง/ลิงก์แหล่งที่มา
• Fine-tuning: ปรับโมเดลให้ “เขียนสไตล์เรา/ทำงานซ้ำรูปแบบเดิม” ได้แม่นขึ้น
  • ใช้เมื่อ: งานมีเทมเพลตตายตัว ปริมาณตัวอย่างพอ และไม่ต้องอัปเดตความรู้ถี่ๆ

สำหรับทีม SME ส่วนใหญ่เริ่มจาก RAG คุ้มกว่า เร็วกว่า และควบคุมความถูกต้องได้ง่าย

เลือก LLM ให้เหมาะกับงาน (เช็กลิสต์)

• ภาษาไทย/พหุภาษา: รองรับการอ่าน/เขียนไทยได้ดี
• Context window: รองรับเอกสารยาว (ขั้นต่ำหลักหลายหน้า)
• Latency: ตอบไวพอสำหรับแชท/คอลเซ็นเตอร์
• ความเป็นส่วนตัว: ตัวเลือกคลาวด์ที่มีการกำกับข้อมูล หรือปรับใช้แบบเซิร์ฟเวอร์ส่วนตัวถ้าข้อมูลอ่อนไหว
• ค่าใช้จ่าย: คิดตามจำนวนโทเคน (อินพุต+เอาต์พุต) วางงบต่อเดือนให้ชัด
• ความสามารถเชื่อมต่อเครื่องมือ: เสียบ API, เรียกฟังก์ชัน (เช่น ดึงราคาสินค้า/สต็อก)

ความเสี่ยงที่ควรรู้ (และวิธีลด)

• Hallucination: แต่งคำตอบเอง → แก้ด้วย RAG + บังคับให้ “ตอบพร้อมอ้างอิง”
• ข้อมูลส่วนบุคคล (PDPA/GDPR): ไม่ใส่ข้อมูลอ่อนไหวในพรอมป์ต์โดยไม่ปกปิด → ทำระบบ redaction และสิทธิ์เข้าถึง
• ความลำเอียง/โทนไม่เหมาะสม: ใช้ Guardrails/Moderation ตรวจโทนก่อนส่งลูกค้า
• ลิขสิทธิ์/แหล่งที่มา: ให้โมเดลแนบแหล่งอ้างอิงทุกครั้งในงานที่เกี่ยวกับข้อเท็จจริง